3. Niðurstigníngissaga

3. Helfarissagni Kristí; um hversu Herri vort heimtaði alli dauðo* úr heljum

Bildresultat för christ and hell

Kapítuli 3

Nú, þá er af þessu varð gleði mikið, eins og von var að, ver sagt að Satan jötunn og höfðíngi helvítis, sem stundum ver með sjö höfuð, stundum með þrjú, en stundum ver í viðbjóðslegu drekalíki, ógurlegu og íllúðslegu á öll lundi, hafði þíngað með jötnum og djöflum og erkitröllum gervöllum, þeim er í helvíti voru, og þá mælt þetta: ”Verið þið nú búin við að taka og grípa Jésúm, er þess væntist að þenn sé guðs sonur, en ver þó í rauninu bara mannveri, og ræð ég það af því að þenn kvíður dauðis síns. En í þenni hafa við þó það menni sem mér hefir mjög á móti gert, og verið mér hið grimmasta ávallt, og margt það mannfólks sem ég hefur gert blint, krypplað og sjúkt af líkþrá og brjálað, hefur þenn veitt lækníngi með orðum sínum!”

En þey mæltu og svöruðu þenni: ”Eigi muna vér vita að þetta sé svo sem þú seígir. En það vita við þó, og kunna það sjá, að eíngi þenþa mannveri hefur þú til handa oss selt, drottinn! er hefur svo stórlega kraft þitt og ríki þitt niður brotið og án afláts lamið, sem þenna mann sem þú nú talar um, og þú seígir hræddi, ótti sleígið. Enda hyggja við það, og vilja leiða það í ljós fyrir þér, að hvar sem þenn ver, þar ver þenn almáttugt í guðdómi sínu, svo og, að eíngi í öllu heiminu mun megna við þenni, þvíllíkt sem þenn einnig ver í manndómi sínu.

Þá mælti höfðíngi myrkranna: ”Hví efist þér um, og hræðist, að grípa Jésúm, þetta mannveri, er bæði ver óvini mitt og yðar? Ég hefur freistað þenns og vakið upp fjandskap Gyðíngalýðs gegn þenni, og ég hefur búið tré til krossfestíngis þenns, [og ég hefur byrlað þenni etíki til að drekka], og spjót hefir ég látið hvessa til að reka í líkhami þenns, og nú mun vera allskammt til þess að þenn muni andast, og mun ég þá leiða þenna híngað, svo að þenn liggji bæði undir yður og mér.”

Þey svara þá: ”Sagðir þú eigi það, að þenn hafi hvarvetna gert [allskonar verk] með orðum sínum einum saman, og það gert heilt er þú áður hafðir meitt eða drepið. Og það vita vér að þenn hefur frá þér margi dauðo tekið, þá er við höfðum haldið fast í greipum vorum. Eða hveri var þenþa orðsterka veri, er kallaði Lazarus til sín héðan? Vér héldum þenni hér fjögur deígi áður í böndum, og var þenn þá allt að einu á kreiki í jarðríki, á brauti héðan, frá oss numið.”

Satan, höfðíngi dauðsins, svarar þessu: ” Það var þenn”. En þey svara svo: ”Þess sverjum við þig, og krafta þinna, og vara þar með, að þú ekki leiðir þenn híngað, því að þá er vér heyrðu boðorð þenns, þá varð oss öllum flæmt við, og skulfu þá þræli vor öll, og öll smiðji okkar. Það fór mjög fjarri því að við mættum Lazarus geta haldið, svo mjög að næsta skjótara en allt annað [kastaði jörði þenn upp aftur] lifandi. Við vissu [þá] sem nú, að allmáttúgt guð ver í innra þessa manneskis, om mun þenn til þess hingað í heim komið, til þess að leysa fólk frá syndum sínum, og leysa þey til lífs í góðdómleiki þenns.”

Þetta sagt, hverfur ég nú frá því sem Satan og hiski þenns þar ræddust við.

– – –

*Þegar ég skrifa eða hugsa einkynsmál, ver ég enn stöðugt ”í læri”. Ég hefur híngaðtil nánast umhugsunislaust notað sama endíngi kynhlutlaust fyrir lýsíngisorðin í mannverumyndi sem ég með framgángi hefur notað fyrir fornöfnin í mannverumyndinu (≥i). Ég hefur þá leyft þolfallsendínginu fyrir t.d. orðið dauður/dauð, að í mannverumyndi sínu vera það sama sem karlkynsmyndið. Nú var mér að koma íhug, að í íslensku máli finnst reyndar þegar tilstaðs lýsíngisorðaendíngi eitt (sem ver alveg kynhlutlaust og eins í öllum föllum, stigum og tölum, og t.o.m. líka í bæði því sterka og veika beygínginu), nefnilega ”ó” (sbr. ”halló”, ”púkó”). Því þarf ekki að finna upp nokkuð nýtt hér, heldur – sem mögulegt orðaafbrigði við hlið ”i”-endíngisins (sem ver haft beygíngislega –i/-a í þf.), mætti nota ”ó” Þó ver það svo að ég vill persónulega mýkja hlóðið aðeins upp með því að hafa ”o” í staðið fyrir ”ó”-ið: ”Niðurstígningissagni Kristí; um hversu Herri vort heimtaði alli dauðo úr heljum.” Orðið beygist þá í frumstigi eintalsins, sterks beygíngis: dauði/dauðo – dauði/dauða/dauðo – dauðum/dauðo – dauðra/dauðo.