– (FYRSTI FASI) –

Tómasarguðspjall á kynhlutlausu íslensku máli

– (ANNAR SKAMMTUR) –

Formáli

JESÚS TALAR,TÓMAS SKRÁIR

Þessar eru þær huldu yrðíngar sem Jesús, þenn [æ] lifandi, mælti og sem Didýmos Júdas Tómas skráði.

ANDLEGT TVÍBURI

En það eru ekki yrðíngarnar sjálfar sem eru huldar eða undangeymdar, þær hafa aldrei verið það, heldur eru það þýðíngar þeirra sem eru duldar þar til þær verða fundnar. En þær verða fundnar, af þeim sem leita rétt. | Trúlega fjallar leyndarmálið líka um að esóterískar túlkanir yrðínganna í innri leshríngjum eða söfnuðum trúaðra, ekki voru öðrum gefnar. Jesús kenndi á þann hátt, svo sem sjá má af t.d. yrðíngu 62 í guðspjalli Tómasar, og af Matteusarguðspjallinu (13:10–16). Þar, hjá Matteusi, seígir hann meðal annars þetta til læríngja sinna, þeirra nánustu: >>Yður er gefið að þekkja leynda dóma himnaríkis, hinum er það ekki gefið.<< Fyrir okkur þýðir þessi kennslumáti, að við verðum á stundum að geta okkur til um það sem kennt má hafa verið í innsta hríngnum. || ”Didymos” á grísku þýðir ”tvíburi”, og þetta mun vera ”Tómas, tvíburið”, sem nefndi er svo í NT, og sem sendi var (skv. Tómasarþætti) til Indlands að þar boða og kenna Indverjum kærleiks- og fagnaðarboðskapinn. Einnig ”tomas” þýðir (á arameísku) tvíburi, svo að nafn postulsins er þá eiginlega Júdas. Það má vera, eða svo er sagt, að Júdas þenni hafi verið kallaði ”tvíburi” vegna þess að hann hafi verið svo keimlíki Jesú í útliti. Sumi vilja reyndar meina að hann hafi verið líffræðilegt tvíburi þans. En það mótseígir Lúkasi og hinum guðspjallamennunum þremur. | Tvíburahugtakið á sér einnig andlega hlið, og það er um þá hlið þess sem guðspjall Tómasar í kjarna sínum fjallar: að verða eins og Jesús, þenn lifandi, og líkt og hann, ná að verða Eitt með Guði. || Formáli Tómasar að guðspjallinu er stuttur og skorinorður. Formáli minn að því sem ég er að gera við guðspjallið, þarf því miður að vera eilítið umfángsmeiri: | Í þessu verki freista ég þess að ekki bara þýða og kommentera yrðíngarnar, heldur og að skilja þær umfram það sem þarf til að geta þýtt þær. Taktu þá eftir að þessar athugasemdir og skýríngar ekki eru vísindalegar eða lærðar, eínganveíginn svo, heldur persónulegar túlkanir. Sú forsenda sem ég gef mér í þessu, er að Tómasarguðspjall sé fimmta guðspjallið, og jafnframt það fyrsta. Sem guðspjall er það þannig ekki gnostískt, heldur frumkristið, en hefur sem slíkt haft áhrif á seinni tíma gnostík. En það á í sumu viðhorf sem eru sameiginleg með gnostíkinni, svo að boðskapur þess er annarsvegar Kærleikurinn, Agape, og hinsvegar Þekkíngin, Gnósis, innan ramma þeirrar viðleitni til Fullkomnunar sem er bæði fylli kærleika og fylli þekkíngar hjá mannverinu (Kristusvitund), og að vera eitt með Guði. | Sá skilníngur eða misskilníngur minn sem ég leiði útfrá þessari tilgátu, kemur til með að móta athugasemdirnar eða útleggíngarnar, sem oft á stundum verða jafn loðnar, eða t.o.m. ennþá loðnari en texti yrðínganna. Þess ber þá að gæta, að sérhver yrðínga Tómasarguðspjallsins, og textinn í heild sinni, er reyndar hannaður til að vera interaktífur, þ.e. lifandi samspil Jesú og lesarsins í leit þess síðarnefna eftir þýðíngu yrðínganna og eftir Jesú sjálfu. Þetta er samfundur þens sem talar og þens sem les, þannig samræða tveggja einstaklínga, og þú ert sem þáttakandi í henni algjör einstæða, því að þú ert þú. Þess vegna er það ráð að velta merkíngu yrðínganna vel fyrir sjálfi sér, og reyna að bottna hana (eða öllu heldur þær) með hug og hjarta, áður en gaumur er gefinn athugasemdum mínum, útleggíngum og túlkunum. Það er nefnilega hætt við að lesníngar mínar oft á tíðum trufli meira en þær hjálpi. En ég vona og treysti því að þær á stundum geti verið að einhverju gagni. | Að auki mun ég eftir hverja yrðíngu vísa til meira eða minna hliðstæðra texta í öðrum guðspjöllum og öðrum bókum biblíunnar og apokrýfunum, guðspjalli Tómasar, með fleirum. Þessar tilvísanir eru þó ekki tæmandi. || Hver er þá aðferðafræði þessa alls?: Að útfrá gefnum forsendum og eigin reynslu af andlegum, dulrænum og öðrum málefnum, meditatíft og intellektúellt rýna niður í sérhverja yrðíngu og hýpotetískt túlka hana í samheíngi við hliðstæða texta og allar hinar yrðíngarnar, og svo leyfa hverri nýrri yrðíngu í röðinni sem þannig er ”ráðin”, að hafa áhrif á, umskrifa, eða forkasta túlkun þeirra sem áður voru lesnar. Fyrst þegar eíngin ný ráðning breytir neinu í kjarna hinna ráðnínganna, er verkinu lokið. Ég kalla þetta að ”leita fylli Orðsins” í guðspjallinu, og ”plerómaaðferðina.” || Ég hef svo skipt textanum, eða 114 yrðíngum hans, niður í minni einíngar. Þetta geri ég ekki bara til hægðarauka við leit eftir hliðstæðum og merkíngum innan guðspjalls Tómasar, og til að auðvelda fyrir minninu, heldur og, – og ekki minnst, – til þess að númerólógískt og magískt rammbinda og magna textann. Í sama skyni færi ég inn táknmyndir mínar af kraftrúnum þeim er ég kalla Andlega Vegsins Rúnir í ýmsar miðjur textans, en þessar níu andlegu rúnir mynda tilsamans Heilagt Rúníkon sem magnar og göfgar og styður leitina þína eftir hamíngju, hæli frá hættum, og nýu lífi í göfgi og gleði og ástríki. | Allt er þegar þrennt er, og því eru þrír Þriðjúngar í textanum, og tákna þeir Heilaga Þrenníngu í guðspjallinu (og kenni ég þá þann fyrsta þeirra við ”Fæðrið”; þann annan við ”Barnið eina”; þann þriðja við ”Öll hin Börnin” sem eiga samsemd við Fæðrið og Barnið eina, – en þángað reikna ég m.a. Jesúm. Rúnaveftur Gebo, Perthro og Wunjo helgar Fæðrið; veftur Ehwaz, Kenaz og Othala, Barnið eina; og veftur Ingwaz, Algiz, og Dagaz, Öll hin Börnin). Þetta gera veftir rúnanna út frá eðli sínu, eða þeim kröftum sem rúnirnar eru þrúngnar af. | Þriðjúngana, hvern fyrir sig, læt ég svo prýðast einni af þremur þeim göfugstu rúnanna meðal Heimsins rúna (Raidho, Sowilo, Ihwaz). Þannig gef ég þeim Góða Jörð. Hverjum þessara þríðjúnga er svo skipt í tvo Helmínga, sem hver fyrir sig eru af tveimur Sjöundum og einni Fimmund, þannig af þremur einíngum. | Fimm er Miðjulögmálið, það sem er það fyrsta og það fimmta yfir fjórum, t.d. guðspjöllunum, höfuðáttunum, og eiginlega, heiminum. Fimm er líka tala Náðarinnar meðal Gyðínga, og tilsamans mynda allar sex fimmundir Tómasarguðspjallsins í þessari útgáfu (6 x 5 = 30), guðsnafnið Jehóva, JHVE, eða öllu heldur, tölugildið fyrir þetta svokallaða ”tetragrammaton”, sem er 26+4=30. | Talan Sjö er síðan Verkið Fullkomnað, og hún er þannig Fylli, eða það Pleroma (=fylli), sem einmitt er nafnið á Algóða Guðinu Hinsta meðal Gnostíka, og sem mér sýnist meígi samsama með Elóhím fyrstu kafla Genesis. Sjö er einnig tala Upprisunnar, því að í Upprisunni er verk Mannverubarnsins fullkomnað. Mitt í sjöundinni er svo staður Ljóss og Vitundar með töluna Þrír báðum meígin, tilsamans Sex, en sú tala er annarsvegar minst allra fullkominna talna, og hinsvegar tala Holdsins í Veikleika sínum, tala Syndarinnar og Satans, en hér, sem haldið í skefjum af Miðjulögmálinu í fjórum. | Þetta er þá staður Ljóss og skarprar Vitundar og Uppljómunar í sköpunarsögunni:

^{>>Elóhím sagði: Verði ljós á festíngu himinsins, að þau greini dag frá náttu og séu til tákns og til að marka tíðir, daga og ár. Og þau séu ljós á festíngu himinsins til að lýsa jörðina. Og það varð svo. …. Þann setti þau á festíngu himinsins, að þau skyldu lýsa jörðinni og ráða deígi og nóttu og greina sundur ljós og myrkur. Og Elóhím sá að það var gott. Það varð kveld og það varð morgunn, hinn fjórði dagur. <<}

_______

Athugið að Jesús Tómasarguðspjallsins aldrei notar orðið Guð (nema í merkíngunni goð, hálfguð eða óekta guð). Heldur talar hann um Föður (eða Feðri) sitt (og annarra) á Himnum, Himininn og annað þvíumlíkt. Guð er eínganveiginn að kyngreina; Þann er viðrini, tvíkynja eða án kyns, og þess vegna vil ég ekki vísa til þans sem ”faðir”/”feðri”. Heldur vel ég að fylgja dæmi Jóhannesarapokrýfunnar, sem meitlar fram orðið ”meetropaator” (móðir–faðir), og færi þá fram nýyrðið ”fæðri” í sama skilníngi í staðinn fyrir Faðir og Guð. Fæðri er auðvitað að skilja sem ”Það/Þann sem fæðir eða getur af sér”, eða ”Þau/Þey sem fæða eða geta af sér”. Í samheíngi guðspjallsins má skilja það sem Feðrið og Mæðrið sem eitt með hvoru öðru. Þetta er (kynhlutlaust) Foreldrahugtak, og felur því í sér Ástúð og Umhyggju og þá Virðíngu sem í því felst að vera Upptök Barnsins. | Í guðspjallinu er líka talað um t.d. ”son” fæðrisins, og ”son” mannverisins. En afkvæmi Guðs, börn þans, og Kristus, eru auðvitað í sjálfum sér jafn kynlaus og Guðið sjálft, og þess vegna tala ég um ”Barnið”, ”Burið”, ”Mannverubarnið” o.s.frv. Þetta afkvæmi kalla ég gjarnan ”Barnið eina” eða ”eingetna”, og fylgi þar dæmi guðspjallamennisins Jóhannesar (Jóh. og Jóh.apo.), með þeim mun þó gagnvart einmitt höfundi Jóhannesarguðspjallsins, að hér er ekki um að ræða eingetið barn á jörðu okkar, heldur ”barnið eina á himnum”, sem, – athugið það – jarðneskt mannveri fætt af koni og getið af karli á venjulegan hátt, og hvers kyns sem það svo er, getur orðið ”eitt með” í leit sinni eftir Ríkinu og Fæðri þess, eiginlega, í leit sinni eftir Sönnu Lífi sínu, og gegnum það verið í ímynd Fæðrisins. | ”Getnaðurinn eini” er þannig himneskur (og reyndar eínginn getnaður í venjulegri meiníngu, heldur birtíng andans og umbirtíng í því Eina, Mónaðinu Óskiljanlega). | Fæðrið á þar bara þetta ”eina barn”. En á jörðu okkar, og á byggðum jarðhnöttum alheims, má reikna með óteljandi mannverum, fæddum af tveimur foreldrum, sem vinna samsemd með Barninu Eina á himnum, og þar með með Fæðrinu, bæði Feðrinu Sanna og Mæðrinu Sanna, í hverra ímynd þau þá eru endurfædd eða endurreyst. | Ekki er þó svo að þetta séu Þrjú Himnesk Guði, heldur er þetta spurníng um Heilaga Þrenníngu, hypostasa Guðs. Þannig í apokrýfu Jóhannesar:

^{>>Í þá mund er ég var að íhuga þetta, sjá, himnarnir opnuðust, öll sköpunin undir himni lýsti upp, og heimurinn skalf. Ég var ótta slegni, og sjá, ég sá inni í ljósinu barn standa við hlið mér. Og sem ég skoðaði það, sýndist það vera eldra persóni. En svo breytti það enn útliti til úngmennis. Ekki svo að skilja að ég hefði þarna fleiri veri framfyrir mér, heldur var þetta einúngis eitt veri af ólíku móti í ljósinu. Þessi mót þess voru sjáanleg gegnum hvert annað, og verið sem slíkt var af þrennu móti.<<}

Út frá kenníngu kristindómsins um Heilaga Þrenníngu, og gagnvart okkur sem Heiminn fyrir tilfellið búa, er ”Fæðrið” autvitað að nema, – ekki bara sem Feðrið og Mæðrið í tengslum við Barnið eina á himnum, – heldur sem Þrenníngin Öll, þannig sem kærleiksríkt ”Guð” okkar á himnum, á jörðu, og út um allt.

_________

Að lokum: Jesús sagði, Tómas skráði, – hveri eða hvert er þá ég sjálft í þessu? | Svar mitt er: Ég er þýðandi yrðínganna og hlustandi þess máls sem ég er að flytja, og ég mála það sem ég í því heyri með hinu eyranu. Ég er ekki í Ríkinu, svo að ég viti til, en ég leitast við að gægjast örlítið inn í það, og kannski fæ ég að endíngu séð það, með því auga mínu sem ekki er upptekið af öðru. | Þetta er spurníng um sjónarhorn og viðhorf, og getur gerst allt í einu, hvenær sem er! Er kannski þegar hér!

Í NAFNI FEÐRISINS OG MÆÐRISINS, OG BARNSINS EINA OG SMURÐA! – MARANATA! AMEN.

| Þannig lýkur fyrsta fasa, öðrum skammti, þessa verks. |

+ + +

Kynhlutlaus íslenska þriggja kynja og mannverumynda

Tómasarguðspjall á kynhlutlausu máli (1.1.)