[Þenni tekstaprufa er gerð á senníslensku í all nálægri gerðu með blönduðum drögum.  ”Nærgerðu fjær”, mætti e.t.v. kalla þenna gerðu. Þenn er fjær hvað varð einkynju þennar (sem er byggð á kvenkynju núíslensku, ok mætti því vel kalla ”kveneinkynju”), en þenn er nær, í því að hér eru sögnur beygðar líka í persónum, ok ekki bara í tölum ok tíðum. Ok þenn er ”blönduð”, þá er t.d. ”-índ”-týpa ákveðinnar greinu yfirveg hina.]

 

Einstaklínga málstaða

Á hreint eíngu hef ég reist þenna málu mína![1]

Hvað á þá ekki að vera mín málstaða[2], það sem á að snerta mig og mér ber að berjast fyrir!

Fyrst og fremst, að sjálfsögðu, málstaða sjálfrar Góðleikíndu[3], eða “ins Góða”[4], þá málstaða háhelgrar Guðu, og málstaða Mannveríndu, auðvitað, sem og Sannleikíndu, Frelsíndu, oksvo Mannúðu (ekki að gleyma), og Réttlætu; enn fremur málstaða Þjóðíndu, Kóngu eða Furstu minnar, og þennar[5] ástkæru Fósturjarðíndu; að endingu jafnvel málstaða Heilagrar Andíndu (til að nú ekki tala um Heilagrar Ritníngu[6]), sem og[7] þúsunda annarra “hluta”. – Einungis málstaða mín á aldrei að vera mín!

“Svei attan þessari[8] úrkynjuðu Egóistu sem bara hugsar um Sjálfga[9] Sig!”

Ókej. Kíkjum[10] þá eftir hverning þöjr[11] fara með sína málstöðu, þöjr sjálfgar, sem eiga allar þöjr málstöður[12] sem oss er gert að vinna fyrir, og sem oss er sagt að gefa oss á völdu, og helst fyllast einhverri óhemju eldmóðu yfir.

Þér kunnið svo margar djúpstæðar hlutur og vísdómur og sannleikur að kunngera um sjálfga Heilaga Guðu vora, og hafið áraþúsundum saman rannsakað sjálfa “Dýpu Guðdómíndu” og svo skoðað inn í Hjörtu hengvar, svo það mun ykkur reynast, held ég, vandamála ein afar lítil að seígja okkur frá, hvernig Guða ykkar hefurhöndu um Málstöðu sína, þá “Málstöðu Guðu“ sem vér allgar[13] mönnur, körlur sem konur[14], eru kallaðar að þjóna.

Og ekki – höldum við – leynið þér heldur sjálfum verkum Drottníndu fyrir okkur. Svo, þess viljum við endilega spyrja: hvað er þá að segja um málstöðu Hengvar? Guðu sjálfgrar? Hvað um þenna[15]?

Á sú Guða ykkar sér málstöðu, eins og af okkur er krafist, sem er henngi hreint framandi, sem ekki er hengvar sjálfgrar? Hefur Henn gert málstöðu Sannleikíndu eða Kærleikíndu að sinni eigin málsstöðu?

Þessi misskilnínga okkar ofbíður ykkur, sem auðvitað eruð betur vitandi en við um svona hlutur, og þið upplýsið okkur um að málstaða Guðu séi vissulega málstaða Sannleikíndu og Kærleikíndu, en að þenni málstaða geti hinsvegar á eínga vegu kallast framandi fyrir Heilagri Guðu, þar eð Henn Sjálfug séi einmitt Sannleikínd og Kærleikínd, og allt annað.

Þenn[16] tilgáta er ykkur algjör andstyggða, að Guðu gæti verið að líkja við einhverjar vesælar ormur einsog okkur, og að Henn skyldi reka málsstöður eínar[17] sem ekki væru Hengvar eigin. “Myndi Guða gefa málstöðu Sannleikíndu og Kærleikíndu nokkura gaumu ef Henn sjálfug ekki væri sannleikínd sjálf[18]”? Henn kærir sig bara um sína eigin málstöðu, en í og með að Henn er allt í öllu, þá er sömuleiðis allt málstaða Hengvar. Við hinsvegar, við erum ekki allt í öllu, og málstaða okkar er öldungis smávægileg og smánarleg; þess vegna verðum við að “þjóna æðri málstöðu” einhverri.

– Svo, þá er þetta augljóst! Eða hvað?:

Guða hefur bara áhyggjur af sínu eigin, hefur bara með sínar hlutur að gera, hugsar bara um sjálfga sig, og hefur bara sjálfga sik fyrir sínum augum. Vei! Vei því öllu sem Henn eigi hefur velþóknu á! Drottínd þjónar alls eíngu sem æðra er Henngi sjálfgri, og Henn in Heilaga fullnægir einungis Sjálfgri sér. Málstaða Hengvar er, – Hreint Egóistísk!

Hvað þá um Mannkyníndu, Mannveríndu, og þá[19] málstöðu þennar sem við eigum að gera að okkar eigin? Er málstaða þennar einhverrar annarar en þennar sjálfgrar, og þjónar þenn einhverri æðri málstöðu? Nei, mannkynínd sér bara til sjálfrar sín, mannkynínd vill bara draga taumur sinnar eignu[20], ota sinni eigin totu. Þenn[21] er Alveg Sín Eigin Málstaða.

Svo að þenn meígi þróast, læt mannkynínd kynstofnur og einstaklíngur þræla út sig í þjónustu þennar, og þegar þöjr hafa rekið af höndum það sem mannkynínd á þarf að halda, þá verður þeijm þakkað, með vissum hátíðlegum tilburðum, og kastað á mykjuhaugur þennrar sögu sem við kællum Mannkynjusögu.

Er ekki Málstaða Mannveríndu – þá gersamlega eigingjörn málstaða?

Ég þarf ekki að fjalla um hverja einustu hlutu sem vill kasta sinni málstöðu yfir á okkur, til að geta sýnt fram á að þenna bara fjallar um sjálfa þá sem málstöðíndur eiga, ekki um okkur, heldur bara um þennar eigin heilu og högu, – ekki okkar[22]. Lítið bara á hinar málstöðurnar. Ágirnist sannleikínd, frjálsræðínd, mannúðínd, réttlætínd, nokkuð annað en að þið skulið fyllast hreinni ákefðu og hrifningu og þjóna Þeijm?

Já. Þeijm geðjast það öllum einkar vel, þessum[23] Háu Málstöðum, þegar þöjr eiga við að njóta skylduræknu og einlægrar hyllu okkar. Hugsið ykkur bara hvernig trúar og tryggar ættjörðuvinur slá vörðu um Þjóðíndu sína og vora. Þöjr falla síðan í einhverri blóðugri baráttu, eða svo í baráttu gegn hungru og nauðu; en hvað er með Þjóðíndu þeirra þá? Þenn verð fyr tilstillu mykjuhauganna af líkum inna föllnu ættjörðuvina, að einkar “blómstrandi þjóðu”! Einstaklingurnar hafa þannig látið lífu sína ”fyrir göfuga málstöðu þjóðíndu”, og Þjóðínd þenn, beinir nokkrum fyrirfram smíðuðum þökkuorðum til þeijra – og rakar svo heim gróðíndu af þessu öllu saman. Þetta kalla ég, frá minni hálfu, all mjök arðbæra egóismu.

En gleymum nú ekki furstíndu, kóngíndu, súltaníndu, sem svo kærleiksfullt líta eftir “sínum eigin”. Er henn þá ekki ósíngirnínd sjálf, og fórnar henn sér ekki stundlega og daglega fyr þöjr sínar? Sannarlega! Sannarlega! Fyrir einmitt “þöjr sínar”! En freistar[24] þú þess einhverri sinnu, að sýna þig sem ekki hengvar eigin, heldur sem þín eigin: – Þá verður þú, fyrir það að þú hefur virt að vettergu egóismu hengvar, að fara í fángelsu. Súltanínd hefur reist málu sína á hreint eíngu, það er að seígja, á sjálfgri sér. Henn er sér sjálfgri allt í öllu, er ein saman sjálfgri sér (der Einzige) og þolir eínga við sem dirfast að ekki vera “hengvar eigin” (der Seinen).

Og ætlið þið ekki, útfrá þessum heiðskíru dæmum, að læra að það er síngirningíndum, egóistíndum, sem ferst best? Ég fyrir mína leitu tek lærdómu af þessu, og vil[25] þá reyndar öllu heldur, – í stöðu þess að í ósérplægnu einhverri, þjóna þennari miklu sérgæðingu áfram, sjálfug ég vera eiginsinnínd, egóistínd. Heilög Guðínd, og Mannverínd, hafa reist málstöður sínar á Eíngu, það er að segja, á eíngu nema Sjálfum Sér. Ég rek eftir sömu leiðu málstöðu mína út frá mér, og bara útfrá sjálfgri mér!

Útgangspúnkta mín er þannig þenn Ég, sem alveg eins og Guða, er ekkert allra annarra, þenn Ég, sem er Mitt allt, þenn Ég, sem er Ég in Séreijna (der Einzige).

Ef nú Guða ykkar, og Mannkynínd, eins og þið viljið vera láta, hafa nægilegt inntak í sjálfum sér til að vera Allt í Öllu Sjálfgri Sér, þá finnst mér að þetta muni enn minna skorta mig, – og að ég hafi eínga ástæðu til að klaga yfir “tómu” minni. Ég er á eínga vegu “ekkert” í merkingíndu “tóm”, heldur í merkingíndu “skapandi ekkert”, það ekkineitt, sem ég sjálfug, sem skapara, skapa allt mitt úr.

Burt þess vegna með sérhverja þá málstöðu, sem ekki í einu og öllu er Málstaða Mín!

Ojj! Þið viljið þá meina að málstaða mín ætti þó allavegana að vera in Góða Málstaða!

En hvað er gott? Hvað vont? Ég er sjálfug mín eigin málstaða, og ég er hvorki góð né vond mannvera. Hvað mig varðar þýðir þetta hvort tveggja ekki neitt.

Guðdómleikínd er bara Guðu mála, mannveruleikínd Mannveríndu. Mín mála er hvorki þetta guðdómlega né þetta úrmennska eða yfirmennska, þenn er ekki það sanna, ekki það rétta, ekki það frjálsa, o.s.áfr.[26], heldur einungis það sem mér sjálfgri lítur að (das Meinige), og það, mínar dömur og mínar herrur[27], það er ekki neitt allmennt heldur hreint sérstakt, alveg einsog ég er sérstök mannvera eín (einzig)!

Mér er ekkert æðra sjálfgri mér!

/ Ég!

 

 

Neðanmálugreinur

[1]Þetta er þenn titla sem Stirner gaf inngaungu sinni: Ich hab´ mein Sach´ auf Nichts gestellt, – sem er eín lína eín úr ljóðu eftir J.W. Goethe, Vanitas! Vanitatum! Vanitas!, 1806. Stirner höfð þenna ljóðulínu til innar “skapandi óveru” sem henn sér sem ina eiginlegu sköpuðu/sköpendu af öllu því sem að henngi sjálfgri snýr, ok sem líka er það “ekkert annarra” sem ekki er reiknað með af þessum sjálftignu öðrum. Þenna stórmerka verka, “Sjálfug ég ok mín eigin” (“Der Einzige und sein Eigentum”), eða, reyndar betra, “Ég á mig Sjálft!”, inleið henn á þenna vísu.

Verkíndu má í stuttri málu lýsa þannig: Þetta er eín málstaða einstaklíngu gegn yfirvöldum, fémegnu, ok firríngu eigin sjálfu, sem í sér reyndar fel grundvöllunu róttækrar siðmenníngugagnrýnu; eín hin besta bóka, að minni vitu, sem skrifuð hef verið!

Ég hef í þýðingu minni úr þýsku af þennari tekstubrotu fylgt meiníngu Stirners ok röddu, fremur en að þrælfylgja bókstöfu tekstíndu. Ég vonast til að, áðren lífi mínu lýkur (núna), geta áorkað þýðíngu bókarinnar allrar (drjúgar 300 síður), nú þegar ég nánast er þángað kominþ, að geta gert þenna á nokkuð meira kynhlutlausri ok minna firrandi túngu. Málínd er nefnulega sú, að mér ofbauð kynjuhroku íslenskíndu, ok fann mér það ófært að bera fram af-firríngutekstu Stirners á extremt firrandi túngumálu. Er það eín helsta ástæða þess að ég tók upp senníslenskusmíður mínar.

[2] Nafnorður (af flokku samnefna) eru í nefniföllu/aðalföllu senníslensku normalt annaðhvort endíngusnauðar (táknað með “ø”) eða enda á “a”. Undantekningur eru tökuorður sem ekki hafa verið aðhæfðar túngíndu. Í aukaföllum eintölu endar orðínd nær alltaf á “u”, af þeijm sökum að veik beygínga nafnorða yfirgnæf þá sterku. Mynstra veikrar beygingar: -ø / -a – -u – -u – –u | -ur – -ur – -um – (n)a. Mynstra sterkrar: -ø / -a – -u – -u – –ar / -s / -is | -ur – -ur – -um – (n)a. Veika beygíngu má alhæfa ok nota við allar samnefnur. Sterka beygíng má nota bara við nafnorður sem hafa sterka beygíngu í núíslensku.

[3] Ákveðna er mörkuð með ýmist viðkeyttri greinu eða lausri. Greint er frá lausu ákveðnu greiníndu í næstu nótu (sjá). Aðal viðskeytta greinínd í eintölu, ok þenn sem mest ok oftast er notuð, er “-índ” (í aðalföllu), ok “-índu” (í aukaföllum). En sem afbrigður er líka alveg ókej að í staðíndu, eða á stundum, nota kvenkynjumyndur ákveðnu greiníndu eintölu núíslensku (-an – -una – -ana – -annar). Í fleirtölu er ákv. greinínd oft, en lángtífrá alltaf, “-índur”, “-índur”, “-índum”, “-índa”. Oftast, kanski, notast kvenkynjumyndur ákveðnu greiníndu fleirtölu núíslensku (-nar – nar – -unum – -anna). Hefur hver ok eijnþ manna þetta sem henn sjálfug vill.

[4] Í frumtextu: “die gute Sache”, á núíslensku “málstaða hins Góða”, eða “hinn Góði málstaður”. Laus ákveðin greina er í samkynju senníslensku “in” (in – ina – inni – innar) eða “hin”. Greinínd stendur normalt framfyr lýsínguorðu sem er hliðstæð nafnorðu í óákveðnu, t.d. in góða manna. Lýsíngarorður geta líka verið sérstæðar, t.d. komdu góða, farðu góði, gerðu gott, segðu satt. – En hvað er að gerast hér, þegar lausa greinínd stend með einhverri eigínleiku sem kölluð er “góð”? Eiginlega “súpergóð”, þar sem það greinilega fjall um góðleikíndu sem slíka, sem gefið er nafngiftíndu “(h)ið góða”. Greinur standa með nafnorðum, ok þannig ætti “ið góða” að vera nafnorða. Mér sýnist þó einna helst að “ið”/”hið” sé hér orðaafbrigða fyr “það” (ok þannig ekki laus greina). Það, einsok þetta, heyr til senníslenkri brúku, en aðeins í kynhlutlausri slíkri, ok þegar það stýr eíngri fallbeygíngu. Svo er það einfaldlega svona: mik skort skilníngu á þessu! En oft koma þessar fornefnur hliðstæðar t.d. óákveðinni fornefnu. Dæma: Ég rakst á eitthvað skrítið útí hraunu. Það var einsok eín almyrk depla í miðju þess, en þá er það sveif yfir kömbunum, ljómuðu af því geislur sólu, ok mér fannst þetta vera það Góða, það Sanna, sem átti eríndu til einmitt Mín!

[5] Þetta er laus ákveðin greina sem stend annaðhvort framfyrir lýsínguorðu hliðstæðri nafnorðu í ákveðnu (t.d. þenn fagra mannínd), eða beint framfyr nafnorðu í óakveðnu ok ger þenna þá ákveðna (t.d. þenn manna). Fylgj þenn fyrrnefnda notkunínd sænskri túngu (den vackra mannen), þenn síðarnefnda danskri (den [smukke] mand) ok norskri.

[6] Höfunda nefn ekki heílaga ritníngu hér, en það á vel heima í hugsunu hengvar allri.

[7] Á Íslandi mætti kanski bæta við hérna sem enn einni firrínguvöldu, sjálfri túngíndu, þ.e. íslenskíndu. – Dálítið merkilegt, finnst mér, að Stirner ekki virðist hafa uppgötvað firríngunáttúru þýsku túngíndu.

[8] Þetta er mannverumynda ábendíngufirnefníndu “þessi”. Beygínga þennar er: þessi – þessa – þessari – þessarar | þessar – þessar – þessum – þessara. Normalt notast þenna mynda bara um mannverur, persónur, eða persónugervar hlutur ok hugmyndur/ímyndur. Um hreint ópersónulegar hlutur ok fyrirbærur brúkast hlutverumynda fornefníndu (að finna bara í eintölu): þenni – þenna – þennari – þennarar. Hlutverumyndu má nota um mannverur, en helst ekki öfugt, finnst mér.

[9] Veit athyglu að þenn sérstaklega nýmyndaða samkynjumynda orðíndu “sjálfur” (í núíslensku), sem verður > “sjálf(u)g” (beygínga: sjálf(u)g – sjálfga – sjálfgri – sjálfgrar | sjálfgar – sjálfgar – sjálfum – sjálfgra) eru hér bara notaðar með kynhlutlausum fornöfnum, sérstaklega í 1. ok 2. persónu. Með nafnorðum nytjast kvenkynjumynda núíslensku, sem einnig má nota með persónufornöfnum 3. persónu, ef mönum ok mönnum finnst vel á því fara.

[10] Normalt, í senníslensku einsok við hafa praktiserað þenna, finnst aðeins eijn mynda nútíðar sagna í fleirtölu, ok er þenn notuð fyr allar persónur. Þannig, við halda, ok þöjr halda, ok einnig þið halda. Boðhátta er eins í eintölu ok fleirtölu, hald, ok hér, kíkj…. En þareð þenna tekstaprufa er skrifuð í einhverri nærgerðu fjær senníslensku, þá sleppa við hérna fram 2. persónu fleirtölu, ok skrifa “kíkjum”.

[11] Þetta er nefnufalla fleirtölu af kynhlutlausu persónufornefníndu “henn” (beygínga: henn – henja – henngi – hengvar | þöjr – þöjr – þeijm – þeijra). Nefnuföllumynda eintölu, eða hljóðana þennar, er numin frá finnsku (þar sem persónufornefnur eru kynhlutlausar) ok frá sænsku, sem nýlega hef fært inn í sænsku málíndu einmitt þá kynhlutlausu persónufornefnu: Seígj svo í orðalistu Sænsku Akademííndu (2015): “hen [hen´] pron.; gen. hens; objektsform hen hellre än henom 1 könsneutral benämning på en person som är omtalad…. i sammanhanget ….. 2 benämning på en person som inte vill eller kan kategorisera sig som vare sig man eller kvinna.”

Í senníslensku hafa við líka “hán” sem persónufornefnu kynhlutlausa (beygínga í eintölu: hán, hána, hánni, hánnar). Þenn mótsvarar merkingu 2 hér ofan, ok má nota ef einhver sérstaklega vill benda á eigin hinseígin kynju einhverja. Varðandi hvernig nota má “henn” sem persónufornefna, eða útfrá merkíngu 1, eru fyrir höndu tvæjr aðalbrautur: (a) nota má karlkynju ok kvenkynju eins ok við á (án þess að þöjr þó stýri beygíngum nafnorða ok lýsínguorða ok annarra fallorða) þegar ekki finnst nein sérstök ástæða til að hafa uppi kynhlutleysu, ok (b) nota má “henn” gegnumgángandi í tölu ok textu, þegar ekki einhver sérstök ástæða finnst til að taka fram raunkynju þeijra mannvera sem um eru ræddar eða til er talað. – Sú leiða sem við höfum valið í textusýnuhornum okkar er (mikið af pedagógískum ástæðum) þenn síðari leiðínd.

[12] Mynduna fleirtölu í óakveðnu er regluleg ok einföld: í nefniföllu end orðínd alltaf á “-ur”, í þolföllu einnig á “-ur”, í þáguföllu ok eignuföllu einsok í núíslensku. Hljóðbreytingar eru gildar þótt þöjr ekki framgángi úr eintölubeygíngu senníslensku, ef þöjr eru fyr höndu í núíslensu, t. d. manna – mönnu | mennur – mönnum – manna.

[13] Mannverumynda (kynhlutlaus) fornefníndu “allur”.

[14] Ok, auðvitað líka, með fullri virðíngu ok allvöru ok eíngri uppnefnu, hánur, flæðukynjur, ok aðrar mannverur.

[15] Þetta er hlutverumynda kynhlutlausu persónufornefníndu, sem beygist svo: þenn – þenna – þenni – þennar | þöjr – þöjr – þeijm – þeijra. Þenn er aðallega notuð um hlutur, en má nota um mannverur ef einhver svo vill. Í kontextu senníslensku, þar sem mikið ber á kvenhreimu, dríf hlutverumyndínd að aukinni kynjuhhlutleysu. Ok það er auðvitað jákvætt.

[16] Hlutverumynda af ábendíngufornefníndu “sá” > sú (beyginga eintölu: þenn – þá – þennri – þennrar)

[17] Í senníslensku finnst óákveðin sérstæð greina ekki bara í eintölu, heldur ok í fleirtölu, ok má (einsok í eintölu) hafa jafnvel bakfyr orðíndu sem framfyr þenna (ok reyndar á stundum bæði ok).

[18] Veit enn athyglu að þenn sérstaklega nýmyndaða samkynjumynda orðíndu “sjálfur” (í núíslensku), sem verð > “sjálfug” (beygínga: sjálfug – sjálfga – sjálfgvi – sjálfgrar | sjálfgar – sjálfgar – sjálfum – sjálfra) eru einúngis notaðar með kynhlutlausum fornöfnum.

[19] Þetta er þolfalla af ábendíngufornefníndu “sú”: “sá” í körlukynju verð > “sú” í samkynju senníslensku. Þenn er til í mannverumyndu svo vel sem hlutverumyndu. Beygínga þennrar fyrri: sú – þá – þeirri – þeirrar | þöjr – þöjr – þeijm – þeijra. Ok þennrar síðari: þenn – þá – þennri – þennrar. Í feirtölu einsok í mannverumyndíndu.

[20] Atkvæðistyttínga af “eiginu”.

[21] Hlutverumynda kynhlutlausu persónufornefníndu “þenn”.

[22] Já, þannig er það. Þöjr kæra sik kollóttar um okkur, ok það sem okkar er!

[23] Í fleirtölu er eíngi mismuna mannverumyndu ok hlutverumyndu ábendíngufornefna.

[24] Í öllum öðrum gráðugerðum senníslensku myndi hér standa: freist…

[25] Í öðrum gráðugerðum senníslensku myndi hér standa “vill”, þareð eíngi perónubeygínga sagnorða finnst.

[26] Ok svo áfram.

 

[27] Mér fannst einhverri vegu þenna ræðustíla passa hér að lokum, ok ok leyfði mér þenna innskeytu.

 

[Athugasemd 2020-07-09: Þessi grein er skrifuð á ”kvenkynsmálinu” byggðu á steypíngu allra kynja til veikrar kvenkynsbeygíngar. Síðan þetta var birt hefur kynhlutlausa málið tekið verulegum stökkbreytíngum í því ”þríkynsmáli” er kynhlutleysir eða ”afmarkar” karl- og kvenkynsorð sem snerta persóni eða gerendi, en viðheldur öllum þremur kynjum í höfðun til hlutveruleika. Þetta sýnist mér nú vera sú einfaldasta leiðin til málfræðilega kynhlutleystrar íslensku, og líklegast sú raunsæasta. – Þetta mál má nálgast með þessum hlekkjum: ”Einföld uppskrift fyrir kynhlutlausa íslensku” og ”Kynhlutlaus íslenska Þriggja kynja og mannverumynda”. Þar er ekki verið að leitast eftir neinni einföldun málsins með t.d. fækkun persóna og kynja eða einfaldaðri sagnbeygíngu, heldur einúngis eftir að kynhlutleysa málið og gera það að máli allra kynja.]

+   +   +